3.28.2024

FallingWater: Θα μπορούσε να γίνει κάτι παρόμιο σήμερα στην Ελλάδα



Ερώτηση προς όλους.
Υπάρχουν σήμερα οι προϋποθέσεις και η θέληση να γίνουν τέτοια έργα στην Ελλάδα;
Θα μπορούσε η νομοθεσία μας, η τόλμη μας, η θέλησή μας και πάνω απ' όλα η παιδεία μας, να μας οδηγήσει με ασφάλεια στον σχεδιασμό και στην κατασκευή έργων όπως το FallingWater του Frank Lloyd Wright;
Το Fallingwater House είναι το διασημότερο σπίτι της Αμερικής και ταυτόχρονα μία από τις γνωστότερες, διεθνώς, κατοικίες. Το σπίτι στον καταρράκτη, ή αλλιώς κατοικία Kaufmann, σχεδιάστηκε το 1935 από τον Αμερικανό Αρχιτέκτονα Frank Lloyd Wright και το 1991, το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων του έδωσε τον τίτλο του «καλύτερου κτιρίου που σχεδιάστηκε ποτέ από Αμερικανό αρχιτέκτονα».

Τι φοβερό διαθέτει αυτό το κτίριο και έχει κερδίσει τόσους έπαινους;

Ίσως είναι η αμεσότητα, το δέσιμο και ο διάλογος με τη φύση.
ίσως είναι ο σεβασμός στο περιβάλλον, που οδηγεί στον αναγκαίο αλληλοεπηρεασμό για μια άριστη αρχιτεκτονική ισορροπία και δημιουργία.
Ίσως είναι η μοναδικότητά του, γιατί συνδυάζει, συμπλέκει και αναδεικνύει μια κατοικία μέσα στο το δάσος, χωρίς να παραπέμπει στην εικόνα μιας ξύλινης με χοντρούς κορμούς καλύβα.

Το κτίριο φαίνεται πως αιωρείται πάνω και δίπλα από έναν καταρράκτη, με το δάσος να το περικυκλώνει. Και αυτό είναι εντυπωσιακό. Από τους κατακόρυφους πέτρινους όγκους του, εκτείνονται πρόβολοι από οπλισμένο σκυρόδεμα, ως μπαλκόνια, ως παρατηρητήρια στη φύση. Η φύση εισέρχεται μέσα στο σπίτι, με τους τοίχους και τα πατώματα κατασκευασμένα από τοπική πέτρα. Οι βράχοι αναδύονται με φυσικότητα και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της κατοικίας. Και όλα αυτά το έτος 1935.
Την περιγραφή αυτή πολύ θα ήθελα να την κάνω σε αιτιολογική έκθεση για κάποιο κτίριο σε Ελληνικό νησί ή στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Αλλά δεν είμαι τόσο αισιόδοξος. 
Σήμερα, δεν φαίνεται μια τέτοια προοπτική, γιατί απλά απαγορεύεται. Απαγορεύεται η δόμηση στο δάσος, που ακόμα και σήμερα, δεν ξέρουμε ακριβώς που είναι δάσος και που όχι,
απαγορεύεται η δόμηση σε ρέμα, ριάκι, ποτάμι καταράκτη κλπ.

Και έρχεται τώρα, ένας μικρός και μόνος αρχιτέκτονας (δανεισμένο από τον Λούκυ Λουκ), στην Ελλάδα του 21 αιώνα που ζηλεύει την φρεσκάδα, ακόμα και σήμερα του συγκεκριμένου οικοδομήματος, και αναρωτιέται: «γιατί δεν μπορώ να σχεδιάσω ένα τέτοιο κτίριο»;

Γιατί δεν θέλει; Γιατί του λείπει η έμπνευση; Γιατί του λείπουν οι ικανότητες;

Η απάντηση είναι απλή.

Δεν μπορεί να σχεδιάσει κάτι τέτοιο διότι κυρίως, λείπει ο καμβάς, λείπει το φόντο, λείπει το τοπίο, λείπει το ένα από τα δύο βασικά στοιχεία του συνδέσμου.

Διότι, κρίνεται απαγορευτική η συντεταγμένη, σχεδιασμένη, δημιουργική, φιλική στο περιβάλλον δόμηση, έστω και με αυστηρότατους κανόνες, σε τέτοιου είδους μέρη, ενώ ταυτόχρονα ανεγείρονται, αμφιβόλου αισθητικής αυθαίρετες κατασκευές.

Διότι ο Έλληνας αρχιτέκτονας πρέπει να τρέχει με τη μεζούρα και να μετράει 20, 30 μέτρα από το κάθε ρέμα.
Αμάν και δεν έχει οριοθετηθεί το ρέμα;
Αμάν και ποιος θα μου υποδείξει ποιο είναι το όριο;
Αμάν και χάνεται στο λαβύρινθο της υπέρμετρης γραφειοκρατείας.

Διότι, ο κάθε μηχανικός, μελετητής και ο κάθε υγιώς σκεπτόμενος και νομοταγής ιδιοκτήτης, που θέλει να βαδίζει by the book, πρέπει να πριμοδοτεί το κράτος με τοπογραφικά διαγράμματα οριοθέτησης ρεμάτων, χάραξης αιγιαλού, οριοθέτησης δασικών περιοχών, πολλά χρήματα και να περιμένει τις χρονοβόρες εγκρίσεις από τους αρμόδιους φορείς και να περιμένει τις εκδόσεις Φ.Ε.Κ.

Διότι έχει να αντιμετωπίσει την ανυπομονησία των ιδιοκτητών, οι οποίοι και σε πολλές περιπτώσεις όχι άδικα, βρίσκουν τη γραφειοκρατία να υψώνεται ως βουνό μπροστά τους.

Διότι πολλά διότι…

Για όλους τους παραπάνω λόγους και για ακόμα περισσότερους, είναι ακατόρθωτο, στην Ελλάδα του σήμερα, να σχεδιαστούν και να κατασκευαστούν κτίρια με τη λογική, τη δομή και το υπόβαθρο του Fallingwater του 1935.



Η «παραδοσιακότητα» του λευκού




Η «παραδοσιακότητα» του λευκού χρώματος αποτελεί ένα ενδιαφέρον ερευνητικό θέμα που δεν χωρά σε ένα σύντομο άρθρο. Υπάρχουν πολλές, άλλες φορές ταυτιζόμενες και άλλες φορές συγκρουόμενες, απόψεις πολύ γνωστών Ελλήνων και ξένων αρχιτεκτόνων, που προσπαθούν να ρίξουν φως σε αυτό το θέμα. 
Πολλοί είναι εκείνοι που έχουν προβληματιστεί σχετικά με την ευρεία χρήση του λευκού χρώματος στις Κυκλάδες, άλλοι θετικά και άλλοι αρνητικά. 

4.27.2020

I am an Architect (Part 2)


I am an Architect (Part 1)


Το τραγούδι λέει: "Είμαι Αρχιτέκτονας"
Υπάρχουν μεγάλες αλήθειες σε λίγους στίχους, που αντανακλούν το τι κάνει ένας αρχιτέκτονας. Αντανακλούν τις αγωνίες, τις δυνατότητες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετοπίζουμε καθημερινά. Ένα μικρό δείγμα...

  "...Μετατρέπουμε έναν κενό χώρο σε έναν κόσμο με δυνατότητες.
Διατηρούμε την ιδιωτική ζωή και την ηρεμία,
Αποφοιτούμε από από το σχολείο και κάνουμε αγώνα για να αλλάξουν τον κόσμο,
Αλλά είμαι κολλημένος στο σχεδιασμό "θρόνων" με έναν δεξιόστροφο στροβιλισμό.

Είμαστε αρχιτέκτονες, με δημιουργική φλόγα,
Επανασχεδιάζουμε τον κόσμο από τα κτίρια έως τις καρέκλες,
Είναι μια καθημερινή ρουτίνα, αλλά αγαπάμε αυτό που κάνουμε,
Μια ικανοποιητική δουλειά που σας δίνει μια καλύτερη προοπτική...."